ناو خارگ در کارخانه کشتی سازی سوآن هانتر در شهر نیوکاسل انگلیس ساخته شد. ساخت این ناو به سفارش ایران در سال ۱۹۷۷ شروع شد و آخرین آزمایشات دریائی را در سال ۱۹۸۰ به پایان رسانید. بدلیل اشغال سفارت آمریکا در تهران و گروگان گیری بیش از ۵۰ دیپلمات، فروش تجهیزات نظامی به ایران با تحریم جهانی روبرو شد. در نتیجه ناو به ایران تحویل نگردید. پرسنل ناو تا حد امکان پیشگیری های لازم را از نظر نگهداری انجام دادند و ناو در اسکله «والکر» کشتی سازی سوآن هانتر رها و پرسنل ناو بلاجبار ناو را ترک و به کشور ایران مراجعت نمودند. ناو به مدت دوسال در اسکله والکر رها بود تا اینکه با توافق بین رژیم اسلامی ایران و بریتانیا توپ اتوملارای ۶۳ میلی متری نیمه اتوماتیک، ساخت ایتالیا، که در سینه ناو قرار داشت را برداشتند و بدین نحو کشور بریتانیا توانست ناو خارگ را از لیست تحریم تجهیزات نظامی خارج و رژیم در سال ۱۹۸۲ پرسنل ناو را مجدداً به روی ناو فرستاد و پس از آزمایشات دوباره ناو در سال ۱۹۸۴ کارخانه سوآن هانتر را ترک نمود و راهی آبهای کشور ایران شد.
این ناو لجستیکی- پشتیبانی- تدارکاتی با امکانات حمل انواع نیازمندیهای ناوهای نیروی دریایی شامل سوخت ناو و هواپیما، مهمات توب های نصب برروی ناوها، موشک و یا هرگونه تجهیزات مورد نیاز دیگر بود. سیستم بسیار مجهز تبادل در دریا ناو که شامل سه هلیکوپتر هم میشود قادر بود هرگونه نیازمندیها ناوهای نیروی دریایی را در دریا تدارک و تبادل نماید. ناو خارگ یکی از افتخارات ساختی کارخانه کشتی سازی سوآن هانتر بود، کارکنان کارخانه سوآن هانتر به مرغوبیت ساختاری ناو خارگ افتخار داشتند. ناو خارگ با تجهیزات تدارکاتی کامل ظرفیتی برابر با ۳۳ هزارتن وزن بود و با سرعتی ۳۰ کره دریایی دریاها را در می نوردید. طول ناو ۲۰۷ متر و عرض آن ۲۵ متر، خدمه ناو نیز در حدود ۲۵۰ نفر می بود. گفته میشود که هلیکوپتر های مستقر روی ناو از نوع بل ۲۱۲ و سیگینک اس اچ-۳ بوده است ولی هرگونه هلیکوپتر که قادر به استقرار در دو آشیانه هلیکوپتر ناو باشد میتوانست مورد استفاده قرار گیرد. سیستم تحرک ناو یک توربین بخار بود که بخار آن توسط دو دیگ بخار تأمین میشد. ناو برای تأمین برق از دو ژنراتور با توان ۵۰۰ کیلو واتی نیز برخوردار بود۰
برابر با گزارش خبرگزاری ایسنا، روابط عمومی منطقه دوم دریایی جاسک اعلام کرده که ناو به دلیل نقص فنی در شامگاه ۱۱ خرداد ۱۴۰۰ دچارانفجار و آتش‌سوزی در دیگ بخار خود گردید و با وجود بیش از ۲۰ ساعت تلاش خدمه به دلیل گسترش آتش‌سوزی ، این ناو سحرگاه روز ۱۲ خرداد ۱۴۰۰ در مناطق کم عمق بندر جاسک غرق گردیده است.
این مقاله را من ناخدا محمد فارسی نوشته ام که خود افسر برق و سلاح ناظر بر ساختن ناو بوده است. ناو خارگ بر پایه تجهیزات میل استاندارد ناتو ساخته شده بود و به بیش از ۴۰۰ مدار کنترل ایمنی در همه زمینه های فنی و کاربردی مجهز بود. سیستم های کنترل و ایمنی مرتب کارکرد مدار های فنی و کاربردی ناو را رصد میکردند و وضعیت مدارهای مختلف در اطاق مرکز کنترل فنی ناو نشان داده میشد. هر مدار ایمنی با چراغ سبز، زرد و قرمز رصد میشد. اگر کارکرد مداری به مقدار زیاد از واداری خود عبور کرده بود در مرکز کنترل روئیت و در وضعیت قرمز با صدای زنگ خطر نگهبان را باخبر میکرد. رصد شدن مدارهای ایمنی در اطاق سرمهندس ناو و پل فرماندهی هم مشاهده میشد. بنابراین با توجه به وضعیت ساختاری ناو و سیستم های ایمنی موجود بر روی ناو، بعید به تظر میرسد دیگ بخار به حالت انفجار رسیده باشد بدون اینکه نگهبان وقت از آن مطلع شود، مگر اینکه گروهی نا وارد را بعنوان پرسنل فنی بر روی ناو گمارده باشند که جای تردید است!
خبرگزاری تسنیم از جاسک، خبر داده که ناو خارگ یک ناو آموزشی بوده است. این گزارش نمیتواند صحت داشته باشد، ناو خارگ یکی از بهترین ناوهای نیروی دریایی ایران با وظیفه پشتیبانی و تدارکات ناوهای دیگر در دریا بود. البته در هنگام صلح ممکن است تعدادی دانشجو برای آموزش عملی به ناو اعزام شوند ولی با همراه داشتن تعدادی دانشجو نمیتوان ناو خارگ را یک ناو آموزشی دانست!
افسران و درجه داران نیروی دریایی ایران با آمورش های لازم تبحر لازم برای نگهداری و کاربردی ناو را دارند. بنابراین بسختی میتوان باور داشت انفجار دیگ بخار باعث آتش سوزی و غرق ناو خارگ شده باشد! میتوان گمانه زد محمولات و تجهیزات غیر معمولی با ناو حمل میکرده اند که در مدار سییستم ایمنی ناو واقع نبوده و باعث انفجار و غرق شدن ناو خارگ شده باشد. یا اینکه عوامل خارجی باعث انفجار گردیده اند. تاکنون در این رابطه نظریه تخصصی اعلام نشده، اما یکی از تصاویر منتشر شده در خبرگزاری تسنیم بیانگر فاجعه ای بیش از یک آتش سوزی معمولی است و بیشتر به اصابت ترپیدو و یا اصابت موشک به ناو است که باعث انفجار گردیده است.
جالب توجه است که حجت‌الاسلام بهزاد جهانیان مسئول روابط عمومی منطقه یکم نیروی دریایی ارتش در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم در بندرعباس از فاجعه انفجار و غرق شدن ناو خبر میدهد و نه یک متخصص مسئول! وی اظهار داشته که تلفات جانی در این انفجار بوجود نیامده و خدمه و دانش آموزان ناو که در حدود ۴۰۰ نفر بوده اند به ساحل برده شده اند! این درحالی است که تصاویر منتشر شده نشان از آن دارد که این صانحه نمیتواند بدون تلفات جانی باشد.
باعث تأسف است که شاهد آن هستیم یکی دیگر از ناوهای نیروی دریایی ارتش ایران، که سرمایه ملی مردم ایران است ، اینگونه دچار صانحه گردیده و غرق و نابود میشود.
ناخدا محمد فارسی
۲ ژوئن ۲۰۲۱
